IJkpunt

‘I’m a space freak’, zegt David Hockney in een leuk YouTube-interview. Hij heeft het hier over de ruimte die je in landschappen aantreft: een verre horizon met daartussen een theater aan toppen en dalen, kleuren en contrasten.

Grand Canyon

Ik vond het fascinerend om te horen hoe vaak hij naar The Grand Canyon was geweest om het te bestuderen. Hij had er foto’s proberen te maken, maar die zetten de weidsheid juist op afstand – cameralenzen zorgen er immers voor dat dat wat je ziet, verder weg lijkt te liggen. Hij wilde die ruimte dichterbij halen om de ervaring recht te kunnen doen. Uren zat hij aan de canyonrand om te kijken en tekeningen te maken. Het resulteerde in een prachtig schilderij.

Indrukken

Terwijl ik dit schrijf, ben ik voor boekresearch op reis en val ik van het ene verbluffende landschap in het andere. De foto’s en video’s die ik maak, doen er geen recht aan. Maar als ik ‘s avonds moe van de indrukken, van het opletten en van het aantekeningen maken in bed lig en mijn ogen dicht doe, dan is het het landschap dat zich achter ons Franse huis met de roze luiken bevindt, dat zich aan me opdringt.

Te groot

Ik heb er al zo vaak naar gekeken, het zo volledig mogelijk in me op willen nemen: elke boom, elke glooiing, elke boerderij. Maar terwijl ik de slaap probeer te vatten, realiseer ik me ook dat wat ik in mijn gedachten zie, niet dat uitzicht kan zijn. Het is in het echt gewoon te veel, te ver, te groot.

Gevoel

Belangrijker dan alle details op kunnen hoesten, is het gevoel dat het oproept. F. bij het uitzichtpunt met muziek op. Mec die naar het kippenhok sluipt. De kippen die zich daar geen zier van aantrekken. Saffy, slapend op de terrasmuur. De buizerd die op de telefoonpaal woont. De appel-, pruimen- en kersenbloesem in het voorjaar en de fruitoogst in het najaar. De walnoten die we rapen, de herfstbladeren die vallen, en de takken die we oppakken om ‘s winters de houtkachel mee aan te maken.

Ruimte

Hoewel het dezelfde seizoenen doormaakt, lijkt dat uitzicht minder hard mee te veranderen. Het wil een ijkpunt zijn, een ruimte om snel naar terug te keren in de hoop het ooit naar behoren vast te kunnen leggen. Want dat dat moet gebeuren, staat wel vast.