Wreed
Ik weet nog waar ik was: in een taxi met een chauffeur die wilde weten waar ik vandaan kwam, welke taal ik sprak en of het er leuk was. Terwijl hij die vragen stelde, kwamen de appjes binnen: 35 zetels (was het toen nog). Het Nederland dat ieder jaar de Tweede Wereldoorlog herdenkt opdat we niet vergeten wat het uitsluiten van anderen en het projecteren van ongenoegens op een zondebok teweeg kan brengen, was extreemrechts geworden. ‘Het is er kut,’ wilde ik tegen de chauffeur zeggen, maar ik wist het lokale woord voor ‘kut’ niet.
Reizigers
In de dagen erna raakte ik in gesprek met andere reizigers. Eerst was er het Amerikaanse echtpaar dat me vroeg naar de Nederlandse verkiezingen. Dat was toch het internationale voorbeeld van tolerantie, sociale voorzieningen en verdraagzaamheid?!
Bubbel
Daarna vroegen een Britse en een Duitse me naar, ‘hoe heet hij ook alweer…, die nare man met die blonde haren’. ‘Wilders’, zuchtte ik. ‘Ja die!’ zeiden zij in koor. ‘Wij kennen echt niemand uit Nederland die daarop zou stemmen.’ Er zaten er ook weinig in mijn bubbel. Het waren de mensen geweest waarover we al sinds de oprichting van de PVV in 2006 hoorden en zagen dat ze zich niet gehoord en gezien voelden.
Genieten
Op m’n Facebook kwam iemand voorbij die dolblij was met de uitslag. Nu hoefde ze niet meer te verbergen dat ze verdrietig werd van ‘omvolking en islamisering’. Er werd op gereageerd door andere Wilders-sympathisanten. ‘Nu eerst genieten van alle linkse traantjes,’ schreef iemand. Juist ja. Uitsluiten en daarvan genieten. Kunst en cultuur afschaffen en daarvan genieten. Het klimaat verder om zeep helpen en daarvan genieten. Met een wreed genoegen hopen dat alles kapot gaat, omdat daar de bevreemdende verwachting aan gekoppeld is dat alles dan beter zal worden, dat er dan ein-de-lijk iets van ‘geluk’ gevoeld kan worden.
Canadezen
Nadat George W. Bush en later Trump de verkiezingen hadden gewonnen, stelden de Amerikanen die ik destijds op reis tegenkwam zich in eerste instantie voor als Canadezen. Uit schaamte omdat ‘not my president’ was verkozen en uit voorzorg, omdat er heftig op ze gereageerd kon worden. Dat vond ik toen wat overdreven. Helaas begin ik het nu te begrijpen.